Στη δυτική πλευρά της Σερίφου, βρίσκεται το Μέγα Λιβάδι. Έντεκα περίπου χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα του νησιού, τη Χώρα. Σε παλιότερες εποχές, το χωριό αυτό αποτελούσε τον πυρήνα της εξορυκτικής βιομηχανίας του νησιού, όμως αυτό το ιστορικό κομμάτι της Σερίφου σήμερα εμφανίζεται ως ερειπωμένη ανάμνηση. Κατά μήκος της ακτής, εκτείνονται ερείπια βιομηχανικών κτιρίων και σιδηροδρομικών γραμμών που κατέληγαν στα παλιά ορυχεία. Η περιοχή αυτή έχει μετατραπεί σε έναν ιδιαίτερο προορισμό, που προσελκύει έναν σημαντικό αριθμό ταξιδιωτών κάθε χρόνο.
Στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού της Σερίφου μολις 17χλμ από το λιμάνι υπάρχει ένα μικρό ψαροχωρι, το Μέγα Λιβάδι, του οποίου η ιστορία έχει βαθιά τις ρίζες της στους αιώνες καθώς φαίνεται από τα αρχαιολογικά ευρήματα και την υπαγωγή του μέγα Λιβαδίου σε καθεστώς αρχαιολογικού μνημείου.
Το τελευταίο αιώνα το μέγα Λιβάδι είχε έντονη μεταλλευτική ιστορία και ταχεία ανάπτυξη αλλά στην συνέχεια μετα την πτώχευση της εταιρείας εκμετάλλευσης εγκαταλείφθηκε χωρίς τις απαιτούμενες ενέργειες αποκατάστασης.
Σήμερα το μέγα λιβάδι μας στέκει ακόμη ζωντανό με την ιστορία του να ξεφυτρώνει από κάθε σκουριασμένη ράγα και βαγόνι που έχει απομείνει και την εμβληματική σκάλα φόρτωσης μεταλλευμάτων να παλεύει με τις καιρικές συνθήκες που την έχουν καταπονήσει .
Ο σύλλογος μεγάλου Λιβαδίου ξεκίνησε μια προσπάθεια διάσωσης του ιστορικου μας τοπου που είναι μοναδικής ομορφιάς με στοές , βαγόνια , σκάλες φορτωσης, μηχανήματα εξόρυξης και συναμα μαγικές διαδρομές στα μονοπάτια που οδηγούσαν το πολύτιμο μετάλλευμα στα πλοία.
Ο Σύλλογος Μεγάλου Λιβαδίου Σερίφου είναι ένας μη-κερδοσκοπικός σύλλογος που βασίζεται στην αυτο-οργάνωση των κατοίκων. Μεταξύ άλλων, προσπαθούμε να επιλύουμε τα προβλήματα που απασχολούν το χωριό, να αναβαθμίζουμε το περιβάλλον έχοντας ως γνώμονα την προστασία του ιστορικού, λαογραφικού και αρχιτεκτονικού χαρακτήρα του τόπου, να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για τη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και να υλοποιούμε προγράμματα για τη σύσφιξη των κοινωνικών σχέσεων και την πολιτιστική δραστηριοποίηση των κατοίκων. Στόχος μας οι γενιές που διαδέχονται η μια την άλλη να είναι άρρηκτα συνδεδεμένες και συνάμα διαφορετικές και εξελισσόμενες.
Το νησί της Σερίφου αν και από την αρχαιότητα είχε σημάδια εκαμίνευσης, περίπου στα τέλη του 1860 αρχισε να έχει μεταλλευτικό ενδιαφέρον , καθώς ήταν πλούσιο σε σιδηρομετάλλευμά όπως και όλο το νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού.
Έτσι συγκέντρωσε εργάτες από όλη την Σέριφο, αλλά και από γειτονικά νησιά και έγινε ο πυρήνας της εξορυκτικής διαδικασίας του νησιού χωρίς όμως, όπως συμβαίνει πάντα, να ευημερούν και οι κάτοικοι.
Οι εταιρείες διαδέχθηκαν η μια την άλλη, μεταξύ των οποίων και η «Σέριφος -Σπηλιαζέζα» με υπεύθυνο μηχανικό μεταλλειολόγο τον Emile Grohmman και στην συνέχεια τον διάδοχο του. Περιουσίες εκχωρούνταν για ψίχουλα με εκβιασμούς και κρατήσεις υπερ άγνωστων σκοπών γίνονταν από τους πενιχρούς μισθούς των ανθρώπων που δούλευαν 12 ώρες την μέρα. Ακόμη και στο υποτυπώδες νοσοκομείο που είχε φτιαχτεί οι υπάλληλοι αμείβονταν από τους μεταλλωρύχους κι όχι από την εταιρεία. Αντ΄ αυτού η εταιρεία είχε φροντίσει να δημιουργήσει μια ομάδα «μαγκουροφόρων» που ασκούσαν βία και εκφόβιζαν όσους δεν ακολουθούσαν τις εντολές τους.
Το 1916 με την βοήθεια του Κ. Σπέρα οι εργάτες οργανώνουν σωματείο το οποίο ζητά οκτάωρη εργασία, ασφαλείς συνθήκες και αύξηση ημερομισθίου. Ο μεταλλευτικός κανονισμός ήδη υπάρχει θεσμοθετημένος αλλά δεν τηρείται.
Μετά την αιματηρή απεργία οι συνθήκες εργασίας άλλαξαν στο ελάχιστο για όσους εργαζόταν κάτω από την γη καθώς πλέον οι ώρες εργασίας μειώθηκαν σε οκτώ. Όμως η εταιρεία άρχισε να αλλάζει χέρια και εργολάβους.
Την δεκαετία του εξήντα έπαψε να λειτουργεί αφήνοντας απλήρωτους εργάτες γηγενείς και όχι μόνο .
Για τους ανθρώπους που είχαν έρθει από άλλα νησιά να εργαστούν συγκεντρώθηκαν τα εισιτήρια επιστροφής τους με έρανο. Η τοπική οικονομία διαλύθηκε και οι άνθρωποι που δεν ευημερούσαν ούτως ή άλλως βρέθηκαν σε ακόμη δυσκολότερη θέση.
Έτσι τα τέλη της δεκαετίας του 60′ το νησί κλήθηκε να επανακαθορίσει την οικονομία του και επέλεξε όχι άδικα την στοχοθεσία του τουρισμού. Η μαζικότητα του όμως πλέον απειλεί την ομογενοποίηση του οδηγώντας το σε άλλη μια οικονομική και πολιτιστική καταστροφή.
Εδώ είναι ο ρόλος όλων εμάς που αγαπούμε την διαφορετικότητα μας και την αξία που παράγει μελλοντικά και έχουμε σκοπό να την υπηρετήσουμε με την βοήθεια όλων σας!
*Πατήστε το κουμπί παρακάτω για να μάθετε περισσότερα για την ιστορία του νησιού και ειδικότερα για το Μέγα Λιβάδι.
* Με εθελοντική δουλειά επιδιορθώθηκε και βάφτηκε η εξωτερική τοιχοποιία των τουαλετών στην παιδική χαρά, (τις χρησιμοποιούμε ως αποθηκευτικό χώρο),…
Η Γενική Συνέλευση του Συλλόγου θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 12 Αυγούστου 2021, 20.30 – 22.30, έξω απ’ το σχολείο. Φέτος…
Χρειαζόμαστε (σχεδόν) τα μισά μέλη να προσφέρουν 1 ώρα εργασίας ! Πέρυσι το καλοκαίρι ο Σύλλογος υιοθέτησε πιλοτικά ένα μοντέλο…
* Κατατέθηκε νέα αίτηση επιχορήγησης πολιτιστικών δράσεων προς τον δήμο Σερίφου. * Με τη συμμετοχή εθελοντών πραγματοποιήθηκαν οι δράσεις καλλωπισμού…
* Διενεργήθηκαν στειρώσεις γατιών από την εθελοντική οργάνωση κτηνιάτρων «Vets in Action» με τη συνδρομή μελών. * Τοποθετήθηκε δίκτυο WIFI…
* Καλλωπίστηκε η κεντρική αλμύρα της παραλίας. * Κατατέθηκε η τεχνική μελέτη για τη διαμόρφωση του προαύλιου χώρου του σχολείου…
«Μπροστά στην ράχη της Σέριφος, όταν ανεβαίνει ο ήλιος τα πυροβόλα όλων των μεγάλων κοσμοθεωριών παθαίνουν αφλογιστία. Ο νους ξεπερνιέται από μερικά κύματα και λίγες πέτρες, κάτι παράλογο ίσως, παρόλα αυτά ικανό να φέρνει τον άνθρωπο στις πραγματικές του διαστάσεις…Ερήμην του το ΑΙΓΑΙΟ λέει και ξαναλέει εδώ και χιλιάδες χρόνια με το στόμα του Φλοίσβου σε ένα μήκος ακτών απέραντο…ΑΥΤΟΣ ΕΙΣΑΙ».
Οδυσσέας Ελύτης,
Εν Λευκώ.